Dusza Ludzka

Rozumna dusza

Podstawową tożsamością każdej ludzkiej istoty jest rozumna i nieśmiertelna dusza. Świat fizyczny jest miejscem kompozycji i dekompozycji, postępu i upadku. Ale dusza nie ulega rozkładowi ani regresowi. Jest ona „zupełnie innego rodzaju niż stworzenia świata fizycznego1.

Nie jesteśmy w stanie zrozumieć dokładnej natury duszy. Bahá’u’lláh mówi, że „dusza to znak Boga, niebiański klejnot takiego rodzaju, że jego rzeczywistości nie udało się pojąć najbardziej nawet uczonym spośród ludzi, a na rozwiązanie jego tajemnic nie może liczyć żaden, choćby najbystrzejszy, umysł2. Dusza jest „tą najpierwszą, która obwieszcza znakomitość Stwórcy, pierwszą, która rozpoznaje Jego chwałę, trzyma Jego prawdy i w hołdzie oddaje Mu pokłon3.

Życie każdej jednostki ludzkiej zaczyna się wtedy, gdy dusza łączy się z embrionem ludzkim w czasie poczęcia. Jednakże połączenie to nie jest materialne. Dusza nie wchodzi do wnętrza ciała, jak również go nie opuszcza i nie zajmuje żadnego miejsca w sensie fizycznym.

Bahá’u’lláh posługuje się metaforą słońca, aby wyjaśnić związek pomiędzy duszą i ciałem: „Dusza człowieka to słońce, które oświetla jego ciało i je żywi, i tak właśnie winno się ją postrzegać4.

Pisma bahá’í wyjaśniają, że takie zdolności umysłu jak myślenie, wyciąganie wniosków, rozumienie czy wyobraźnia są „nieodłącznymi właściwościach duszy, niczym promieniowanie światła jest podstawową własnością słońca5. Ciało człowieka jest „jak lustro, jego dusza jest jak słońce, a jego zdolności umysłowe są jak promienie, które emanują z tego źródła światła”6.

To właśnie poprzez działanie mocy, które posiada nasza dusza, ludzkość może dokonać postępu. ‘Abdu’l-Bahá powiedział, że dusza „zdolna jest odkrywać rzeczywistości rzeczy, pojmować specyficzne właściwości rzeczy stworzonych i przenikać tajemnice bytu. Poprzez działanie inteligencji duszy rozumnej powstały wszystkie nauki, wiedza, sztuki, cuda, instytucje, odkrycia i przedsięwzięcia7. ‘Abdu’l-Bahá kontynuuje stwierdzając, że był taki okres, gdy te rzeczywistości „były nieznane, okryte tajemnicą, a obdarzona rozumem dusza odkryła je i wydobyła ze sfery niewidzialnej do widzialnej8.

Przypisy

  1. ‘Abdu’l-Bahá, Mowy paryskie. Przemówienia wygłoszone przez ‘Abdu’l-Bahę w 1911 roku, Skonpres, 2011, 29:13
  2. Bahá’u’lláh, w: Pokłosie Pism Bahá’u’lláha, Wydawnictwo Bahá’í, 2019, 82:1
  3. Ibid., 82:1
  4. Ibid., 80:4
  5. ‘Abdu’l-Bahá, Tablica do Augusta Forela
  6. Ibid.
  7. ‘Abdu’l-Bahá, Odpowiedzi, Warszawa, Wydawnictwo Bahá’í w Polsce, 1998, 58:3
  8. Ibid., 58:20

Natura ludzka

Rękami potęgi uczyniłem ciebie i palcami mocy stworzyłem ciebie, a w tobie umieściłem istotę Mego światła1. To jedno z wielu stwierdzeń Bahá’u’lláha opisujących prawdziwą naturę istoty ludzkiej. Temat szlachetności istoty ludzkiej jest nieustannie obecny w pismach bahá’í. Nie znaczy to, że zaprzecza się istnienie naszej niższej natury. W każdym z nas znajdują się cechy nabyte przez tysiąclecia ewolucji, które dzielimy jako wspólne z królestwem zwierząt. Jednak wiele wzorców zachowań powszechnie występujących wśród zwierząt nie jest stosownych dla istoty ludzkiej. ‘Abdu’l-Bahá mówi: „W człowieku są dwie natury: wyższa – duchowa i niższa – materialna. Pierwsza z nich zbliża go do Boga, dzięki drugiej żyje wyłącznie dla świata. Elementy tych dwóch natur można znaleźć w każdym człowieku2.

Każdy z nas ma możliwość, by odzwierciedlać atrybuty Boga. Takie jest właśnie znaczenie słów, gdy mówimy, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boga. „Są w nim bowiem potencjalnie objawione wszystkie właściwości i imiona Boga w stopniu, którego żadna inna rzecz stworzona nie osiągnęła ani nie przekroczyła3

Mamy zdolność odzwierciedlania boskich atrybutów do takiego stopnia, do jakiego oczyścimy zwierciadła naszych serc i umysłów poprzez modlitwę, studiowanie i stosowanie świętych pism, zdobywanie wiedzy, wysiłki mające na celu poprawę naszego postępowania, przezwyciężanie prób i trudności oraz poprzez służbę ludzkości.

Wśród sił, które pomagają nam rozwijać i doskonalić wartości duchowe ukryte w każdym z nas – takie jak życzliwość, sprawiedliwość, prawdomówność czy bycie godnym zaufania – są miłość Boga, umiłowanie piękna oraz pragnienie wiedzy. Działanie tych i innych budujących sił przyczynia się do wzmocnienia naszego poczucia celu, pobudzając nas zarówno do przemiany nas samych, jak i do wniesienia wkładu w przemianę społeczeństwa.

Wszyscy mamy zdolność rozpoznawania miłości Bożej i odzwierciedlania jej w Jego stworzeniu. „Jakąż siłą jest miłość! – powiedział ‘Abdu’l-Bahá – W stworzonym świecie nie znajdzie się większej siły niż siła miłości. Kiedy serce człowiecze stoi w płomieniach miłości, gotów jest on poświęcić wszystko, nawet swoje życie4.

Ściśle związane z miłością jest umiłowanie piękna. Na jednym poziomie, umiłowanie to przejawia się w naszym zachwycie nad światem natury, w naszym zaangażowaniu i docenieniu sztuki i muzyki, oraz w naszej odpowiedzi na elegancję idei czy teorii naukowej. Na innym poziomie, umiłowanie piękna leży u podstaw naszego poszukiwania ładu, znaczenia i transcendencji we wszechświecie. Pragnienie wiedzy skłania każdego człowieka do poszukiwania pełniejszego zrozumienia rzeczywistości we wszystkich jej wymiarach – własnego charakteru, społeczeństwa, działania duchowych sił i fizycznego wszechświata, by wymienić tylko kilka z nich. ‘Abdu’l-Bahá stwierdza: „Pierwszą nauką Bahá’u’lláha jest obowiązek nałożony na wszystkich, aby badać rzeczywistość. Co oznacza badanie rzeczywistości? Oznacza, że człowiek powinien nie zwracać uwagi na żadne pogłoski i sprawdzać prawdę samemu, ponieważ nie wie, czy stwierdzenia, które słyszy, są zgodne z rzeczywistością czy nie. Gdziekolwiek odnajdzie rzeczywistość, powinien się jej trzymać, zapominając, zaniechując, odrzucając wszystko inne; ponieważ poza rzeczywistością znajdują się jedynie uprzedzenia i wyobrażenia”5. Bahá’u’lláh napisał, że „człowiek powinien znać samego siebie i stać się świadomym tego, co prowadzi do wzniosłości lub upokorzenia, chwały lub poniżenia, bogactwa lub biedy6, a w innym miejscu, że „jeśli zastanowimy się nad każdą ze stworzonych rzeczy, uświadomimy sobie niezliczoną ilość doskonałych mądrości i nauczymy się miriady nowych i cudownych prawd7.

Przypisy

  1. Bahá’u’lláh, Słowa ukryte, arab. 12.
  2. ‘Abdu’l-Bahá, Mowy paryskie, 18:2
  3. Bahá’u’lláh, Kitáb-i-Íqan Księga pewności, 2:6
  4. ‘Abdu’l-Bahá, Mowy paryskie, 58:3
  5. ‘Abdu’l-Bahá, The Promulgation of Universal Peace, str. 62
  6. Bahá’u’lláh, Tarázát [Ornamenty], Tablice Bahá’u’lláha objawione po Kitáb-i-Aqdas, wersja elektroniczna 2019, bahairesearch.com, 4:7
  7. Bahá’u’lláh, Siedem dolin i cztery doliny, 63:2

Życie i śmierć

Życie jednostki rozpoczyna się w momencie poczęcia, gdy dusza łączy się z embrionem. Kiedy następuje śmierć, ciało wraca do świata prochu, podczas gdy dusza kontynuuje swój rozwój w duchowych światach Boga.

Sądzić że po śmierci ciała duch ginie – mówi ‘Abdu’l-Bahá – jest to jak wyobrazić sobie, że ptak w klatce zginie, jeśli klatka zostanie rozbita, choć ptak nie potrzebuje obawiać się niczego, jeśli klatka będzie zniszczona. Ciało nasze podobne jest do klatki, a duch do ptaka… bo jeśli się klatkę rozbije, ptak pozostaje przecież żywy. Czucie jego będzie nawet silniejsze, postrzeganie lepsze, a radość głębsza (…)1.

Gdy połączenie z ciałem zakończy się, dusza będzie kontynuowała swój rozwój w wiecznej podróży ku doskonałości. Bahá’u’lláh napisał, że „Objawi znaki Boga oraz Jego atrybuty, odsłoni Jego dobroć oraz szczodrość2.

Oświecona dusza nadal ma wpływ na rozwój w tym świecie i na postęp żyjących tu ludzi. Działa to w ten sposób, że „dostarcza zakwasu, zaczyniającego świat istnienia i zapewnia moc, dzięki której objawiają się jego sztuki oraz cuda3.

Zaświaty, pisze Bahá’u’lláh, „tak się różnią od tego świata, jak ten odmienny jest od świata dziecka w czasie, gdy przebywa ono jeszcze w łonie matki4. Tak jak łono matki zapewnia środowisko dla początkowego rozwoju fizycznego człowieka, tak świat fenomenalny jest miejscem, w którym rozwijamy duchowe cechy i zdolności, które są nam potrzebne do dalszej podróży. Zarówno w tym, jak i w następnym życiu, rozwijamy się z pomocą Bożej szczodrości i łaski. Równie ważne dla rozwoju naszych dusz w następnym świecie są dobre uczynki uczynione w naszym imieniu tu na ziemi, oraz szczere modlitwy naszych rodzin i przyjaciół. 

Postrzegana w takim świetle, śmierć nie jest czymś, czego należałoby się obawiać. Bahá’u’lláh odnosi się do niej jako do „radosnej nowiny5. Oświadcza on: „Tyś jest podwładnością Moją a Moja podwładność nie ginie; czemu się boisz swej zguby? Tyś jest Mym światłem, a światło Me nigdy nie zgaśnie; czemu się lękasz zgaśnięcia? Tyś jest Mą chwałą, a chwała Moja nie mija; tyś jest Mą szatą, a szata Moja nigdy nie będzie podarta6.

Przypisy

  1. ‘Abdu’l-Bahá, Odpowiedzi, 61,3
  2. Bahá’u’lláh, Pokłosie, 81:1
  3. Ibid., 82:7
  4. Ibid., 81:1
  5. Bahá’u’lláh, Słowa ukryte, z arabskiego, 32
  6. Ibid., 14

Poziomy ducha

Pisma bahá’í używają słowa „duch”, aby odnieść się do pewnych mocy i możliwości, które przenikają różne królestwa istnienia. Siła, aby wzrastać, czy inaczej mówiąc „duch roślin” pojawia się w królestwie roślin i nadal przejawia się na wyższych poziomach istnienia. Niemniej jednak, jakkolwiek doskonały mógłby być wzrost drzewa, drzewo nigdy nie będzie w stanie poznać mocy zmysłów przejawiających się w królestwie zwierząt.

Zwierzę widzi, słyszy, wącha, smakuje i czuje. Lecz zwierzę, jak zauważa ‘Abdu’l-Bahá, jest „więźniem świata natury i nie ma kontaktu, z tym co znajduje się wewnątrz jak i na zewnątrz natury; nie ma duchowego uwrażliwienia, podatności, jest pozbawione korzyści świadomości, jest nieświadome świata Boga i jest pozbawione możliwości wyjścia poza świat natury”1.

Nieodłącznym elementem „ducha człowieka” jest zdolność do zdobywania wiedzy o tym, co widzialne i niewidzialne. „Na podstawie rzeczywistości znanych, to jest rzeczy, które są znane i widoczne, odkrywa rzeczy nieznane2, powiedział ‘Abdu’l-Bahá. Postęp ludzkości w duchowej i materialnej wiedzy – obejmującej takie dziedziny jak postęp naukowy, rozwój sprawiedliwych systemów rządzenia, innowacje technologiczne oraz rozkwit odpowiednich przedsięwzięć artystycznych, by wymienić tylko kilka – może być postrzegany jako wyraz mocy ludzkiej duszy.

Aby poznać rzeczywistość duchową, istoty ludzkie muszą mieć wsparcie ducha wiary. ‘Abdu’l-Bahá wyjaśnia, że „duch wiary” pochodzi „z Królestwa”, oraz że, „Duch ludzki nie poznaje jednak tajemnic Boskich i rzeczywistości niebiańskich, o ile nie jest wspierany przez ducha wiary. Jest jako zwierciadło, które choć czyste, gładkie i lśniące, potrzebuje jeszcze światła. Póki nie padnie nań promień słońca, nie może odkrywać tajemnic niebieskich3. W innym fragmencie opisuje On ducha wiary jako „moc, która człowieka przyziemnego zmienia w niebiańskiego, a niedoskonałego – w doskonałego; nieczystego czyni czystym4.

Bezgraniczna boska moc, która oświeca wszelkie istnienie to Duch Święty, który jest pośrednikiem pomiędzy Bogiem a Jego stworzeniem. Objawiciele Boży byli sami i samotni i stawali w obliczu wielkiej opozycji bez ziemskich mocy, ale dzięki mocy Ducha Świętego, stali się oni Wielkimi Nauczycielami ludzkości. ‘Abdu’l-Bahá wyjaśnia, że za każdym razem, gdy pojawia się Objawiciel Boży, poprzez moc Ducha Świętego „świat zostaje odnowiony i rozpoczyna się nowy cykl. Świat ludzki przybiera nową szatę. Można to porównać do wiosny: ilekroć przychodzi, świat przechodzi z jednego stanu w inny. Dzięki nadejściu pory wiosennej czarna ziemia, pola i pustynie staną się zielone i kwitnące, urosną wszelkiego rodzaju kwiaty i wonne zioła, drzewa odżyją, zjawią się nowe owoce i rozpocznie się nowy cykl5.

Przypisy

  1. ‘Abdu’l-Bahá, The Promulgation of Universal Peace 85:4,
  2. ‘Abdu’l-Bahá, Odpowiedzi, 36:3 
  3. Ibid., 55:5 
  4. Ibid., 36:5 
  5. Ibid., 36:6 

Niebo i piekło

Na przestrzeni wieków ludzkość zajmowała się naturą relacji pomiędzy czynami w tym świecie a ich konsekwencjami w tym i w przyszłym świecie. Niektóre kultury skupiały się na harmonii pomiędzy ludzkością a kosmosem. Inne przedstawiały raj, w którym zasłużeni są nagradzani oraz świat podziemny, w którym bezbożni są karani. Te wyjaśnienia pomogły ludziom we wszystkich zakątkach świata zastanowić się nad kierunkiem swojego życia, by oprzeć się podszeptom swojej niższej natury oraz kontemplować wymagania życia duchowego.

Nauki bahá’í głoszą, iż nie istnieje takie fizyczne miejsce jak niebo czy piekło, i podkreślają wieczną podróż duszy ku doskonałości. Wyjaśniają, że odniesienia do „nieba” czy „piekła” w Pismach Świętych innych religii powinny być rozumiane symbolicznie, jako opisujące stan bliskości lub oddalenia od Boga w tym świecie i w królestwach wieczności. ‘Abdu’l-Bahá powiedział, że gdy istoty ludzkie zostaną „wyzwoleni przez światło wiary z tych wad, stają się oświeceni światłem Słońca Rzeczywistości i uszlachetnieni wszystkimi zaletami. To stanowi dla nich największą nagrodę i to odczuwają jako prawdziwy raj. Podobnie uważają, że karą duchową, (…) jest podlegać światu natury, być odgrodzony od Boga, być brutalny i ciemny, popaść w żądze cielesne, zostać ogarnięty przez zwierzęce słabości, odznaczać się niskimi cechami (…) są to dla nich największe kary i męki1.

W niektórych tradycjach religijnych pojęcie nieba było używane nie tylko w odniesieniu do stanu duszy pojedynczego człowieka, ale także by opisać przyszły świat pokoju, harmonii i sprawiedliwości – „niebo na ziemi”. W rzeczy samej, taki czas jest wyczekiwany w wielu kulturach i cywilizacjach. Pisma bahaickie wyjaśniają, że czas na wypełnienie się takich obietnic nadszedł. „Cała ziemia – napisał Bahá’u’lláh – znajduje się teraz na etapie brzemienności. Nadchodzi dzień, kiedy wyda swe najszlachetniejsze owoce, gdy rozwiną się z nich najwznioślejsze drzewa, najbardziej zachwycające kwiaty, najbardziej niebiańskie błogosławieństwa”2.

Odnosząc się do tego nowego porządku społecznego, Shoghi Effendi napisał: „Narodowe rywalizacje, nienawiści i intrygi znikną, a rasowa animozja i uprzedzenia zastąpione zostaną przez rasową przyjaźń, zrozumienie i współpracę. Przyczyny walk religijnych zostaną trwale usunięte, bariery ekonomiczne i ograniczenia zostaną całkowicie zniesione, a nadmierne różnice  pomiędzy klasami zostaną zatarte. Niedostatek z jednej strony i akumulacja nadmiernej własności z drugiej, znikną. Ogromna ilość energii zaprzepaszczonej i marnowanej na wojnie, czy to ekonomicznej czy politycznej zostanie poświęcona na cele, które poszerzą rangę ludzkiej inwencji i rozwoju technicznego, aż do wzrostu produktywności ludzkości, eksterminacji chorób, pogłębienia badań naukowych, podniesienia standardu zdrowia fizycznego, wyostrzenia i udoskonalenia ludzkiego umysłu, eksploatacji nieużytkowanych i niespodziewanych zasobów planety, wydłużenia życia ludzkiego oraz do rozwinięcia każdego innego czynnika, który służyłby stymulacji intelektualnego, moralnego oraz duchowego życia całej rasy ludzkiej”3.

Przypisy

  1. ‘Abdu’l-Bahá, Odpowiedzi, 60:3 
  2. Bahá’u’lláh , cytowany przez Shoghiego Effendiego w: The Promised Day is Come, Rozdział This Judgment of God:3
  3. Shoghi Effendi, The World Order of Bahá’u’lláh, Rozdział World Unity the Goal:4

Cytaty

Poniżej znajduje się mały wybór cytatów z Pism Bahá’í na temat duszy:

Wiedz zaprawdę, iż dusza to znak Boga, niebiański klejnot takiego rodzaju, że jego rze-

czywistości nie udało się pojąć najbardziej nawet uczonym spośród ludzi, a na rozwiązanie jego tajemnic nie może liczyć żaden, choćby najbystrzejszy, umysł. Spośród wszystkich stworzonych rzeczy jest ona tą najpierwszą, która obwieszcza znakomitość Stwórcy, pierwszą, która rozpoznaje Jego chwałę, trzyma się Jego prawdy i w hołdzie oddaje Mu pokłon. Jeżeli dochowa Bogu wierności, to odbije Jego światło i w końcu do Niego powróci. Jeżeli jednak sprzeniewierzy się swojemu Stwórcy, padnie ofiarą swej jaźni i namiętności, i w końcu utopi się w ich toniach.

Bahá’u’lláh, w: Pokłosie Pism Bahá’u’lláha, Wydawnictwo Bahá’í, 2019, 82:1

Zamierzeniem Boga w stworzeniu człowieka było i zawsze będzie umożliwienie mu poznania swojego Stwórcy i dostąpienia Jego Obecności. O tym najwspanialszym celu, tym najwznioślejszym dążeniu świadczą dobitnie wszystkie niebiańskie Księgi i Bogiem objawione, bogate w treści Pisma. Każdy, kto uznał Brzask Boskiego przewodnictwa i przestąpił próg Jego świętego dworu, zbliżył się do Boga i stanął w Jego Obecności, a ta Obecność to Raj prawdziwy, zaś najprzedniejsze pałace nieba są li tylko jej symbolem.

Ibid, 29:1

Bądź czujny na ścieżce świętości i wejdź do nieba komunii twojej ze Mną. Oczyść twe serce blaskiem ducha i śpiesz na dwór Najwyższego.

(Bahá’u’lláh, Słowa ukryte, pers. 8)

 

Kiedy drzewo wydaje owoce, które dojrzewają, wiemy, że jest ono doskonałe; jeśli drzewo nie rodzi owoców, jego rozwój jest niepotrzebny, bo nie daje żadnego pożytku! Jeśli dusza ma życie ducha, przynosi dobre owoce i staje się Bożym drzewem.

(‘Abdu’l-Bahá, Mowy paryskie, 31:7-8)

Na tym świecie powinien on przygotowywać siebie do życia w świecie następnym. To, czego będzie potrzebować w świecie Królestwa musi być nabyte tutaj.

(‘Abdu’l-Baha, The Promulgation of Universal Peace, 81:3)

Ogromna jest potrzeba, wszędzie na świecie  (…) prawdziwego duchowego uwrażliwienia, aby przeniknąć i zmotywować życia ludzkie. Żadna ilość procedur administracyjnych czy trzymania się zasad nie może zastąpić tej duchowo znamiennej, tej duchowości, która jest esencją Człowieka.

Z listu napisanego w imieniu Shoghiego Effendiego, do wyznawcy, 25 kwietnia 1945 r., str.12)

O Synu Ducha!

Oto pierwsza moja rada: Miej serce czyste, łagodne i promienne, ażeby twoim zostało królestwo, pradawne, niezniszczalne i wiekuiste.

(Bahá’u’lláh, Słowa ukryte, arab. 1)

O Synu Człowieczy!

Tyś jest podwładnością Moją a Moja podwładność nie ginie; czemu się boisz swej zguby? Tyś jest Mym światłem, a światło Me nigdy nie zgaśnie; czemu się lękasz zgaśnięcia? Tyś jest Mą chwałą, a chwała Moja nie mija; tyś jest Mą szatą, a szata Moja nigdy nie będzie podarta. Trwaj więc w miłości twej dla Mnie, ażebyś znalazł Mnie w królestwie chwały.

(Bahá’u’lláh, Słowa ukryte, arab. 13)

Istotę człowieczeństwa wyrażają myśli, a nie ciało. Moc umysłu i siła zwierzęca współdziałają ze sobą. Człowiek jest częścią świata zwierzęcego, ale jego umysł stanowi potęgę, która stawia go na czele wszystkich istot stworzonych.

Jeśli człowiek ciągle wznosi swoje myśli ku sprawom niebiańskim, staje się święty; jeśli odwrotnie, myśli jego zniżają się i skupiają się na sprawach ziemskich, wikła się coraz bardziej w sidła materii i spada do stanu niewiele wyższego niż zwierzęcy.

(‘Abdu’l-Bahá, Mowy paryskie, 2:2 )

Nie martwcie się, jeżeli w tych dniach i na tym ziemskim padole Bóg zarządził i objawił rzeczy sprzeczne z waszymi życzeniami, czekają was bowiem z pewnością dni błogiej radości i niebiańskiej rozkoszy. Odsłonięte zostaną przed waszymi oczyma święte światy pełne duchowej wspaniałości.

Pokłosie Pism Bahá’u’lláha, 153:9

Wiedz prawdziwie, że o ile dusza człowieka chodziła drogami Boga, wróci ona na pewno i zostanie zabrana ku chwale Umiłowanego.

Ibid, 82:7

O Synu Najwyższego! Śmierć przeznaczyłem dla ciebie jako radosną nowinę; czemu się smucisz z jej przyczyny? Światło stworzyłem, by cię oświecać; czemu się przed nim zasłaniasz? 

(Bahá’u’lláh, Słowa ukryte, arab. 32)

Śmierć ofiarowuje każdemu ufnemu wiernemu kielich będący zaprawdę życiem; raczy weselem i jest posłanką radości; przyznaje dar wiecznotrwałego życia.

Pokłosie Pism Bahá’u’lláha, 165:7

Błogosławiona dusza, która w godzinę swej rozłąki z ciałem uświęcona jest od próżnych wyobrażeń ludzi świata. Dusza taka żyje i postępuje zgodnie z Wolą swojego Stwórcy, i wstępuje do najwyższego raju.

Ibid, 81:1

Wiedz prawdziwie, iż dusza po odłączeniu od ciała będzie dalej czyniła postępy, póki nie

osiągnie obecności Boga, w stanie i w warunkach, na jakie nie mogą wpłynąć ani bieg wieków i stuleci, ani też zmiany i przypadki tego świata. Będzie trwała tak długo, jak Królestwo Boga, Jego supremacja, Jego władza i potęga trwać będą. Objawi znaki Boga oraz Jego atrybuty, odsłoni Jego dobroć oraz szczodrość.

Ibid, 81:1